Place:Dantumadeel, Friesland, Netherlands

Watchers


NameDantumadeel
Alt namesDantumadielsource: Fryslân-Fryske Akademy
TypeGemeente
Coordinates53.27298°N 5.98593°E
Located inFriesland, Netherlands     (1816 - )
Contained Places
Cemetery
Algemene Begraafplaats
Dorp
Birdaard ( - 1984 )
De Valom
Janum ( - 1984 )
Former village
Akkerwoude ( - 1971 )
Dantumawoude ( - 1971 )
Murmerwoude ( - 1971 )
Inhabited place
Broeksterwoude
Damwoude ( 1971 - )
Driesum
Kuikhorne
Rinsumageest
Roodkerk
Sijbrandahuis
Veenwouden
Wouterswoude
Zwaagwesteinde

Contents

Historical summary

DANTUMADEEL (pronunciation), in het Friesch Donthmadiel, griet., prov. Friesland, kw. Oostergoo, arr. Leeuwarden, kant. Dockum, (1k.d. 7 k. 4 s. d.); palende N. aan Ferwerderadeel, Oost-Dongeradeel en West-Dongeradeel, O. aan Kollumer-en-Nieuw-Kruisland, Z. aan Achtkarspelen en Tietjerksteradeel, W. aan Tietjerksteradeel.

Deze griet., die van het O. naar het W. 3 u. lang, en van het N. naar het Z. 2 u. breed is, bevat de volgende 12 dorpen: Rinsumageest, Driezum, Wouterswoude, Dantumawoude, Murmerwoude, Akkerwoude, Sybrandahuis, Veenwouden, Birdaard, Roodkerk, Janum en Zwaagwesteinde.

Dantumadeel beslaat eene oppervlakte van 9984 bund. 24 v.v. 64 v. ell. Men telt er 1266 h. bewoond door ongeveer 6200 inw., die meest hun bestaan vinden in de landbouw en veeteelt, hebbende, men hier beste zandgronden, waarop behalve de gewone vruchten, de boekweit en rogge, zelfs ook vlas en koolzaad welig tieren; vele goede veenlanden en houtgewas, terwijl de hooge veenen hier alom tot goed bouwland vergraven zijn.

De Herv., die hier ruim 5400 in getal zijn, maken 6 gemeenten uit, zijnde die van Akkerwoude-en-Murmerwoude, Birdaard-en-Janum, Dantumawoude-Driesum-en-Wouterswoude, Rinsumageest-en-Sybrandahuis, Veenwouden en Zwaagwesteinde, die elf kerken hebben en door zes Predikanten bediend worden. — De Doopsgez. tellen ruim 700 zielen en maken de drie gem. van Dantumawoude, Veenwouden en Zwaagwesteinde uit. — De R.K., van welken men er 90 aantreft, behooren tot de statie van Dockum.

Er zijn in deze griet. 8 scholen, met een gemiddeld getal van 750 leerlingen.

Vroeger had men in Dantumadeel vele adellijke staten, die thans bijna allen verdwenen zijn; als daar waren: Feitema, Albada, Aysma, Buwma, anders gezegd Bonninga, Rinsma-state en Canterstate alle te Driezum; Botnia, Donia, Oenema en Bonga of Buinga-state te Dantumawoude; Eysinga, Melkema, Tjaarda en Juwsma-state te Rinsumageest; Sterkenburg te Sybrandahuis; Schierstins te Veenwouden; Siccama te Roodkerk; Eyssema te Zwaagwesteinde; van welken alleen nog Canter-state, Rinsma-state en Schierstins aanwezig zijn. het beroemde klooster Klaarkamp stond mede in deze griet. tegen over het dorp Sybrandahuis.

De Trekvaart van Leeuwarden op Dockum loopt voor een klein gedeelte door deze griet., en maakt met het Dockumerdiep aan den noordwest- en noordkant ook gedeeltelijk de grensscheiding tusschen Dantumadeel en Ferwerderadeel en Oost-Dongeradeel uit; de Trekvaart van Dockum op Groningen loopt er aan de noordoostzijde door heen. Voorst heeft men er onderscheidene vischrijke wateren, als; het Aaltjesmeer, het Albert-Annesmeer, de Bommerieden, de Bom-Brak, de Groote-Brak, de Kleine-Brak, de Zwarte-Brak, het Dockumermeer, het Driezumermeer, de Houtwielen, het Klaarkampermeer, het Klaaskemeer, de Jantjezee, het Leegemeer, de Lits, de Murk, de Schiersloot, de Woudvaart naar Dockum, de Zandbrekken, en een gedeelte van de Zwarte-Brak en van het groote stroomkanaal de Zwemmer, dat uit het Bergumermeer naar de Nieuwe zijlen strekt. In alle deze wateren onthoudt zich zeer veel gevogelte, waarom in hunne nabijheid onderscheidene vogelkooijen gevonden worden; ook treft men in Dantumadeel nog al wild als hazen, patrijzen enz. aan.

De Rijweg van Leeuwarden naar Dockum loopt van Veenwouden, over de Valom en Murmerwoude, midden door Dantumadeel, waar men bovendien nog verschillende andere zijwegen aantreft.

Midden door deze griet. loopt mede eene hoogte en breede zandrug, waarop de voornaamste dorpen liggen. het land ten N.W. en Z. van dezen zandrug is over het geheel vlak, laag en hier en daar veenachtig; men treft daar tusschen echter goede weilanden aan.

Ten gevolge van den sterk ingekomen vloed en van de opzetting des binnenwaters, werd, bij den watervloed van Februarij 1825, het westelijk gedeelte van Dantumadeel door den hooggestegen stroom onder water gezet.

Het wapen van Dantumadeel is in tweeën gedeeld door eene perpendiculair loopende haar, het bovenste gedeelte van azuur, het onderste deel van goud, beladen met eenen lopenden vos of haas, even als de grond en lucht, van natuurlijke kleur. (from: Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden (1839), 3:191)

Gemeentearchief Dantumadeel

Postadres
Postbus 22
9104 ZG, Damwoude
Telefoon: 0511-426161
E-mail: post@dantumadeel.nl
Internet: www.dantumadeel.nl

Research Tips

Burgerlijke Stand

Source:Dantumadeel, Friesland, Netherlands. Burgerlijke Stand

Maps and Gazetteers

Images

Burial Information

Volkstelling

External links



For more information, see the EN Wikipedia article Dantumadeel.

Municipalities (gemeenten) of Friesland

Gemeenten: Achtkarspelen · Ameland · Dantumadeel · De Friese Meren · Dongeradeel · Ferwerderadeel · Franekeradeel · Harlingen · Heerenveen · Het Bildt · Kollumerland en Nieuwkruisland · Leeuwarden · Leeuwarderadeel · Littenseradiel · Menaldumadeel · Ooststellingwerf · Opsterland · Schiermonnikoog · Smallingerland · Súdwest Fryslân · Terschelling · Tietjerksteradeel · Vlieland · Weststellingwerf
Voormalige gemeenten: Aengwirden · Baarderadeel · Barradeel · Boarnsterhim · Bolsward · Dokkum · Doniawerstal · Franeker · Gaasterland · Gaasterlân-Sleat · Haskerland · Hemelumer Oldeferd · Hennaarderadeel · Hindeloopen · IJlst · Idaarderadeel · Lemsterland · Nijefurd · Oostdongeradeel · Rauwerderhem · Schoterland · Skarsterlân · Sloten · Sneek · Stavoren · Utingeradeel · Westdongeradeel · Wonseradeel · Workum · Wymbritseradeel
Lists: cities and towns