Jan I van Polanen (Wassenaar, ca. 1285 – Monster, 26 september 1342) was vanaf 1326 pandheer van de Lek en vanaf 1339 pandheer van Breda.
Hij was de zoon van Philips III van Duivenvoorde en Elisabeth, vrouwe van Vianen, en was een halfbroer van Philips' buitenechtelijke zoon Willem van Duivenvoorde. Jan wordt voor het eerst vermeld in een bron uit 1305.
Heer van Polanen
Tussen 1307 en 1309 en erfde Jan van Polanen van zijn vader het huis en goed te Polanen (Monster). Hij wist zijn bezit in het Westland uit te breiden met een molen te Monster (1311), met tienden aldaar (1322), en met tienden onder Delft, Maasland en Schipluiden (1324).
Heer van de Lek
In 1326 [bron?]verkreeg hij nog eens de heerlijkheden/erfpachten van Krimpen aan de Merwede, Krimpen aan de IJssel, Ouderkerk en Zuidbroek. De heerlijkheid van de Lek omvatte een uitgestrekt gebied aan weerszijden van de Lek binnen de grenzen van een oude gouw[bron?] [1].
Ridder & baljuw
In 1328 was hij aanwezig bij de Slag bij Kassel onder de graaf van Vlaanderen (Lodewijk II van Nevers). In het jaar erop werd hij in maart 1329 tot ridder geslagen.
Na het overlijden van zijn rijke halfbroer Willem van Duivenvoorde, erfde Jan I zijn burcht te Geertruidenberg.
Hij werd in 1331 tot baljuw van Woerden benoemd, in 1331 en 1336 baljuw van Rijnland, en in 1339 baljuw van Kennemerland en West-Friesland.
Heer van Breda
Samen met zijn zoon Jan II van Polanen (1324–1378) pandde Jan I vanaf 9 december 1339 van hertog Jan III van Brabant de heerlijkheid Breda, waarvan zijn halfbroer Willem het vruchtgebruik kreeg. Zijn zoon Jan II van Polanen kocht de heerlijkheid Breda in 1353 en liet er het kasteel van Breda bouwen. Jan II van Polanen gaf ook opdracht om een muur op te trekken rond Breda om de stad te beschermen tegen aanvallers[2].
Jan I van Polanen overleed in 1342 en werd te Monster in de kerk begraven[3].
Bronnen:
1 Obreen, Geschiedenis van het geslacht Wassenaer, blz 183
2 Obreen, Geschiedenis geslacht Wassenaer, blz 183 & 186
3 G.Goris, Les desjees de la campagne... (Leiden, 1712), pagina 238-239 - waar beschreven staat wat er op het grafschrift stond beschreven bij Jan I van Polanen