Person:Reinder Hiemstra (2)

In de huwelijksbijlagen zit een papier dat vermeldt dat hij was vrijgesteld van "den dienstpligt wegens broederdienst". Hij was 1,65 meter lang, had blond haar en blauwe ogen. In de boeken van de militie wordt tevens vermeld dat zijn voorhoofd breed was.

Zo rond 1800-1850 waren de meeste van onze voorouders aangesloten bij de Nederlands Hervormde kerk. (Reformed church in America.) In voorgaande jaren was er binnen deze kerk vaak strijd over de leer. De discussie betrof steeds weer de tegenstelling rechtzinnigheid-vrijzinnigheid. Tijdens de Franse overheersing rond 1800 werd gestreefd naar gelijkheid van godsdiensten. Toen aan deze overheersing in 1813 een einde kwam, kon de Nederlands Hervormde kerk zelf geen uitweg uit de problemen vinden. Vandaar dat koning Willem I in 1816 een algemeen reglement liet opstellen dat deze vrijheid waarborgde.

Opnieuw laaide de discussie binnen de kerk op: in 1834 kwam het in Ulrum tot een uitbarsting. Ds. Hendrik de Cock, die daar predikant was, verzette zich sterk tegen het reglement en tegen het zingen van Evangelische gezangen. Hij werd afgezet en verklaarde zich zelfstandig waarmee een kerkscheuring feit geworden was. Hieruit ontstond de Christelijk Gereformeerde kerk. De inwoners van Ulrum kregen zelfs inkwartiering van militairen om de orde te handhaven, de rust keerde weer maar de scheuring bleef een feit. In de lijn Tibstra-Hoekstra ziet men een drietal broers naar Ulrum vertrekken.

Vele aanhangers van deze scheuring hebben zich rond Lake Michigan gevestigd, onder andere in de nederzetting Holland. (Free Christian reformed churches.) Een groot aantal Hervormden bleef echter binnen de eigen kerk en zette de discussie voort.

In 1886 ontstond er een nieuwe scheuring onder leiding van Abraham Kuyper uit Amsterdam. De aanhangers verzetten zich opnieuw tegen het reglement van 1816 en vonden tevens dat predikanten te vrijzinnig waren in de leer. Na deze scheuring zochten de afgescheidenen van 1834 en 1886 onderling kontakt en stichtten een nieuwe kerk: De Gereformeerde kerken. De naam geeft al aan de ze qua organisatie zuiver presbyteriaal-synodaal zijn. (Christian reformed church.)

Bij deze tweede scheuring waren in Ee onder andere Reinder Hiemstra en zijn zoon Minze betrokken evenals Hendrik Luinstra, de schoonvader van Minze.

In Ee was de kerk niet echt vrijzinnig, het was een groep van "kleine luyden" die zich vrijheid van geloofskeuze verlanged maar zich tegenlijk wilde losmaken van hun werkgevers die op zondag in de kerk de leiding hadden.

Er werd door onder andere Albert van der Zweep en Rinze Tibstra (een achterneef van de Tibstra's die van Minne afstammen.) een formulier opgesteld dat de leden van de Hervormde kerk van Ee werd thuisbezorgd. De opstellers maakten daarin hun kritiek en stellingname betreffende de kerk bekend, tevens gaven ze aan terug te willen keren naar een meer zuivere kerk volgens de ware leer. Diegene die instemde, moest het formulier binnen acht dagen ondertekend bij hen inleveren.

In Ee heeft deze actie geleid tot het stichten van een gereformeerde kerk. Jan Tibstra en Dirkje Polstra waren eveneens bij aanhangers van deze nieuwe richting. Dirkje was zelfs een der eersten die belijdenis deed in de nieuwe kerk van Ee.

Helaas heeft deze scheuring in verschillende gezinnen nogal wat verdriet teweeg gebracht omdat de een wel meeging en de ander niet. Zo werden de eerste kerkdiensten in de boerderij gehouden waarvan Reinder Hiemstra huurder was. Op zondag liep zijn dochter Gertje voor de ramen van die boerderij langs naar de Hervormde kerk die zij trouw gebleven was. Zij keek niet naar het huis van haar ouders want daar woonde de duivel.

Vanuit het huis van haar ouders werd gezegd/gedacht dat in de Hervormde kerk dominees leugen en bedrog preekten.

In Engwierum werd door Siebren Hoekstra een stuk grond aangekocht waarop een lokaak voor gereformeerde kerkdiensten werd gebouwd. Wegens gebrek aan geschikte dominees werden er vaak preken voorgelezen, Siebren Hoekstra was een van de vaste lezers. Het lokaal trok in het begin ook veel bezoekers uit Ee. Later hielden de inwoners van Ee de diensten dus in de pronkkamer van genoemde boerderij waarbij Reinder Hiemstra koster was.

1. ↑ Geboorten, in Oostdongeradeel, Friesland, Netherlands. Burgerlijke Stand
   Akte 46, 1830.
2. ↑ Overlijden, in Oostdongeradeel, Friesland, Netherlands. Burgerlijke Stand
   Akte 97, 1901.