Person:Hendrik van der Wel (1)

Jeugd

Hendrik wordt op 21 april 1788 gedoopt in Beverwijk als oudste zoon van Dirk van der Wel en Willemijntje van Putten. Waarschijnlijk is Hendrik vernoemd naar de eerste man van Willemijntje (Hendrik van Duffelen). Anderhalf jaar eerder zijn zijn ouders ondertrouwd in Amsterdam. Beiden hebben zich nog maar recent in Beverwijk en omgeving gevestigd. Beiden zijn afkomstig uit Oost-Nederland (resp. Dalfsen en Raalte). In Holland worden ze net als Duitsers beschouwd als immigranten. Ook in de nadagen van de Republiek, is de provincie Holland nog altijd beduidend welvarender. Zijn ouders zijn waarschijnlijk naar Beverwijk gekomen in de hoop er een beter bestaan te kunnen opbouwen. Na Hendrik krijgen zij nog drie jongens (Evert, Nicolaas en Jan), waarvan er één (Nicolaas) al op jonge leeftijd overlijdt.

Hendrik groeit op in roerige tijden. In de nadagen van de Republiek wordt de gevestigde Orangistische orde bijna omvergeworpen door door de Franse revolutie geinspireerde patriotten. In 1788 lukt het hen niet om de macht te grijpen. In 1795 lukt het hen met Franse steun wel. De Bataafsch-Franse tijd begint. Met name de gebeurtenissen in oktober 1799 (Hendrik is dan 11) zullen veel indruk op hem gemaakt hebben. Bij Den Helder landt een meer dan 30.000 man sterke Engels-Russische troepenmacht, die langs de Duinen naar het Zuiden oprukt. Ze komen ook in de buurt van Beverwijk, maar worden teruggeslagen door het Bataafsche leger dat na versterking met Franse troepen, de Engels-Russische troepenmacht een beslissende slag toebrengt bij Castricum. De oorlog in Europa was ineens op loopafstand.

Als jongeman ziet hij de Bataafsche Republiek vervangen worden door het Koninkrijk Holland met Lodewijk Napoleon als marionetten Koning van zijn broer Napoleon. Uiteindelijk zal ook dit Koninkrijk worden ingelijfd bij Frankrijk in 1810. Zijn vader is dan als overleden in 1807. Zijn moeder hertrouwt al snel met Jan Bloemhof. Als zijn moeder overlijdt op 30 april 1811, zijn Hendrik en Evert voor de wet volwassen (23 en 21).

Voogdij

Na het overlijden blijven de drie jongens Hendrik, Evert en Jan als wees achter. Jan is dan nog te jong om zonder voogd door het leven te kunnen/mogen gaan. Er wordt een beraad van familie en vrienden gehouden, dat wordt voorgezeten door vrederechter Jan van Blarkom. Jan Bloemhof heeft om dit beraad gevraagd en heeft een voogd in gedachten, maar deze vraagt om verschoning omdat hij al vijf voogdijen heeft. Hierna wordt Willem van Langelaar aangwewezen (opmerkelijk genoeg heeft Jan Bloemhof niet op hem gestemd). Hendrik wordt als toeziend voogd aangewezen en samen met Willem van Langelaar ingezworen.

Hendrik wordt later nog viermaal genoemd in voogdijzaken als aanwezige bij een beraad van naastbestaanden (en vrienden), onder andere op 8 oktober 1819 bij een beraad dat de voogdij van de kinderen van de aanstaande eega van zijn broer Evert regelt.

Beroep

Hendrik wordt in diverse stukken aangeduid als journalier, dagloner, werkman, arbeider. Waarschijnlijk werkte hij als los werkkracht en heeft hij geen specifiek beroep of vak geleerd. Zijn handtekening onder verschillende stukken geeft niet de indruk dat hij soepel heeft leren schrijven en gemakkelijk schreef. Hij schreef wel, dus zal wel enige scholing gehad hebben. Bij het huwelijk van broer Evert in 1819 wordt hij genoemd als Pluimgraaf. Dat is een verzorger van het pluimvee op een landgoed, waarvan er destijds in Beverwijk en Velsen verschillende waren (bijvoorbeeld Scheijbeeck).

Huwelijk en gezin

Hendrik trouwt op 5 november 1815 met Berendine Wesselink. Berendine is geboren in Zutphen en dan net als Hendrik in dienst bij huize Scheijbeeck, dat op dat moment onder Velsen valt. Samen krijgen zij acht kinderen waarvan er twee jong gestorven zijn en één op bijna 16 jarige leeftijd. De meeste kinderen worden geboren in Velsen, de laatste twee in Beverwijk (Kerkstraat). Later verhuist het gezin nog naar Wijk aan Duin. Hemelsbreed zal dit overigens allemaal niet ver van elkaar geweest zijn, hooguit enkele kilometers.

Overlijden

Hendrik overlijdt op 20 augustus 1844 in Wijk aan Duin in "het huisje aan het Galgenwegje" op 56 jarige leeftijd, kort voor de huwelijken van Willem en Wilhelmina. Zijn vrouw Berendine zal hem nog bijna 30 jaar overleven, maar niet meer hertrouwen.

1. ↑ ^1.0 1.1 Dopen, in Beverwijk, Noord-Holland, Netherlands. Doop-, Trouw-, Begraaf- en Lidmatenboeken: Retroacta der Burgerlijke Stand
   1788.
   
2. ↑ ^2.0 2.1 Overlijdensakte, in Wijk-aan-Duin, Noord-Holland, Netherlands. Burgerlijke Stand
   Akte 31-8, 1844.
   
3. ↑ Beverwijk, Noord-Holland, Netherlands. Vredechter
   37, 1811.
   
4. ↑ ^{4.0 4.1 4.2 4.3 4.4} Zie de diverse geboorte en huwelijksakten van kinderen en broers