Person talk:Jan Eisma (1)

[9 November 2012]

http://www.dbnl.org/tekst/berg229koll01_01/berg229koll01_01_0017.php?q=

Boerderij met dwars voor de grote schuur gebouwd woonhuis (afb. 396). De terpenkaart van Halbertsma geeft hier een terp aan, waarmede het hogere terrein bedoeld zal zijn, dat volgens de topografische kaart ten noorden van het bebouwde perceel ligt. De naam Beintema komt, zij het verschreven, in 1552 voor in het monstercedul van Westergeest, waar vermeld wordt, dat Eecke Oeinttzyema (lees Beintema) in het bezit is van een volle rusting. Ook in de rentebrieven (t, f. 101) worden Eecke Oeinttzyema en Aeltgen genoemd op Beintema. De weesboeken noemen in 1615 (p 5 en 6) Lipcke Hendricx en Balling Egberts to ‘Beintemahuys’ maar dit betreft waarschijnlijk een andere boerderij. Het proclamatieboek kent vervolgens in 1620 op Beintema Douwe Douwesz en Beitske Peima (q 3, f. 120). Ook het stemkohier van 1640 noemt hen. Zij hadden een zoon Eecke en zullen dus directe afstammelingen geweest zijn van de 16e-eeuwse Eecke. Kort achter elkaar komt in het midden van de 17e eeuw Beintemahuis enige malen voor in het Proclamatieboek: In 1657, 1661 en 1662 wordt Eecke Douwes genoemd, gehuwd met Aukien Hayes (q 5, ff. 57-58, 124 en 299). Als in 1666 echter Eecke Harmens gehuwd met Jancke Tades op Beintemahuis genoemd worden (q 6, f. 90) moeten we concluderen, dat er inderdaad meer huizen op ‘Beintema’ gestaan hebben. In 1671 komt Eecke Douwes weer op het toneel, die zijn huis verkoopt aan Anthonius Jennema (q 6, f. 223), die volgens Andreae burgemeester van Dokkum was ('85, ii, 44). In 1718 en 1728 was Jan Hayes Eisma eigenaar (floreenkohier van 1718).

+ Stellingwerf geeft in 1723 een afbeelding van het ‘Slot Beyma of Beintema van burgemeester Heringa te Westergeest’ (afb. 395), dat een dwarshuis vormde met ingang in het midden, waarboven een Vlaamse topgevel en aan weerszijden drie vensters. Het huis is gedekt door een schilddak met hoekschoorstenen; de vorm van vensters en topgevel wettigen een datering eind 17e eeuw. Het onderschrift wekt evenwel twijfel of het afgebeeld huis wel op Beintema gestaan heeft. Burgemeester Heringa van Dokkum heeft namelijk in 1728 een plaats verkocht (q 8, f. 13) te Ketlingwier, die hij in 1706 gekocht had (q 7, f. 296) (vriend. meded. dr. O. Vries). Anderzijds blijkt Jan Hayes Eisma of Aisma in 1720 en in 1727 burgemeester van Dokkum te zijn geweest. Of de vergissing nu zit in de naam van het huis of in de naam van de burgemeester is niet meer te achterhalen. Wanneer we aannemen dat de naam van de eigenaar onjuist is, zou het afgebeelde huis ter plaatse van de tegenwoordige boerderij gestaan kunnen hebben en voorgesteld kunnen zijn op de kadastrale minutekaart.--henk 07:21, 9 November 2012 (EST)